تصور کنید که می‌توانید به هر دنیایی که در ذهنتان نقش می‌بندد سفر کنید، با موجودات خارق‌العاده ملاقات کنید و داستان‌های حماسی را تجربه کنید. این دنیای شگفت‌انگیز، جهان انیمیشن است! در سرزمین انیمیشن، هیچ‌چیز غیرممکن نیست. انیمیشن‌ها می‌توانند ابزارهای قدرتمندی برای آموزش، سرگرمی و انتقال پیام‌های مثبت باشند. با این حال، انتخاب محتوا برای کودکان باید با دقت و توجه به سن و نیازهای روانی و احساسی آن‌ها انجام شود. والدین و مربیان باید با دقت انیمیشن‌ها را بررسی کنند و از تماشای محتوای نامناسب توسط کودکان جلوگیری کنند. این کار می‌تواند به حفظ سلامت روانی و عاطفی بچه‌ها کمک کند و به آن‌ها درک بهتری از دنیای پیرامونشان بدهد.
دلایل مختلفی می‌تواند باعث شود که توصیه کنیم از دیدن برخی انیمیشن‌ها خودداری کنید و آن‌ها در لیست انیمیشن های ممنوعه برای کودکان قرار دهیم. این دلایل می‌توانند شامل محتوای خشونت‌آمیز، پیام‌های غیراخلاقی، تصاویر ترسناک، الگوسازی نادرست یا مسائل فرهنگی و اجتماعی حساس باشند. در ادامه به بررسی این ۵ ویژگی مهم انیمیشن های نامناسب برای کودک و ارائه چند مثال می‌پردازیم.
1. انیمیشن هایی با محتوای خشونت‌آمیز را نباید دید
خشونت؛ یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند یک محتوای تصویری را تبدیل به یک انیمیشن نامناسب برای کودکان کند. صحنه‌های خشونت‌آمیز، جنگ و درگیری، خون‌ریزی یا قطع عضو و مبارزات شدید می‌توانند تأثیرات منفی بر رفتار و روان کودکان داشته باشند. کودکان ممکن است به تقلید از این صحنه‌ها بپردازند و رفتارهای خشونت‌آمیز را در زندگی واقعی خود نیز اعمال کنند . به‌عنوان مثال انیمیشن «لاک‌پشت‌های نینجا»، به‌علت‌داشتن صحنه‌های خشونت‌آمیز و درگیری برای کودکان کم سن‌وسال مناسب نیست و می‌تواند سبب ایجاد روحیه پرخاشگری در کودکان شود. برای این کودکان صحنه‌های خشونت‌آمیز بسیار اندک، ملایم و مهارشده با تکرار کم با توجه به محتوای داستان، می‌تواند مجاز باشد.
2. دیدن انیمیشن با محتوای غیراخلاقی برای کودکان ممنوع است
برخی انیمیشن‌ها ممکن است پیام‌های غیر اخلاقی یا منفی را به کودکان انتقال دهند. این پیام‌ها می‌توانند شامل ترویج دروغ، تقلب، پیروی نکردن از قوانین والدین و جامعه، عدم احترام به دیگران و رفتارهای ناپسند باشند. این نوع محتوا که می‌تواند بر ارزش‌ها و باورهای کودکان تاثیر منفی بگذارد؛ در دسته انیمیشن های ممنوعه برای کودکان قرار می‌گیرد. بنابراین، بسیار مهم است که والدین مراقب محتوایی باشند که فرزندانشان می‌بینند. مثلا «South Park» یک سریال انیمیشنی محبوب در میان بزرگسالان است، اما محتوای آن شامل طنزهای تند، الفاظ نامناسب و مسائل جنسی است که برای کودکان مناسب نیست.
3. انیمیشن هایی با محتوای نژادپرستانه یا تبعیض‌آمیز برای کودکان مناسب نیستند
برخی انیمیشن‌ها ممکن است حاوی محتوای نژادپرستانه، تبعیض‌آمیز یا کلیشه‌های منفی درباره گروه‌های مختلف اجتماعی یا جنسیت‌های متفاوت باشند. مثلا در کارتون «علاءالدین»، تمامی شخصیت‌های مثبت، آمریکایی بودند و آدم بدهای ماجرا همه لهجه خارجی، چهره‌ای خنده‌دار و پوستی تیره دارند!
این نوع محتوا می‌تواند باعث تقویت تعصبات و تبعیض‌های نادرست در ذهن کودکان شود و حتی جلو رشد خلاقیت آن‌ها را بگیرد. اگر کمی با سبک های مختلف انیمیشن سازی در دنیای امروز آشنا باشید می‌دانید که دیگر انیمیشنی تحت عنوان انیمیشن‌های دخترانه یا پسرانه نیز نداریم و دختر کفشدوزکی طرفداران پسر و انیمیشن بتمن مخاطبان دختر زیادی دارند.
4. انیمیشن های ممنوعه با محتوای نامناسب جنسی برای هر کودکی ممنوع است
برخی انیمیشن‌ها ممکن است حاوی محتوای جنسی باشند که برای کودکان نامناسب است و آن‌ها را در دسته انیمیشن های ممنوعه برای کودکان قرار می‌دهد. این نوع محتوا می‌تواند شامل اشاره‌های جنسی، لباس‌های نامناسب، روابط غیر اخلاقی، صحنه‌های ناپسند و نشان دادن گرایش‌های جنسی انحرافی باشد. کودکان نباید با این نوع محتوا در سنین پایین آشنا شوند. مثلا در انیمیشن «گوژپشت نتردام» فرولو عاشق اسمرالدا است و برای به‌دست‌آوردن او هر کاری می‌کند و صحنه‌های عاشقانه و جنسیتی زیادی را ایجاد می‌کند.
(در مجموع این دست انیمیشن‌ها را بهتر است در یک پلتفرم امن و قابل اطمینان مثل ویدزی برای فرزندتان پخش کنید.
5. انیمیشن هایی با محتوای ترسناک برای کودکان مضرند
صحنه‌ها و تصاویر ترسناک یا نگران‌کننده می‌توانند باعث ایجاد ترس و اضطراب در کودکان شوند. این صحنه‌ها ممکن است کابوس‌ها و نگرانی‌های شبانه را افزایش دهند، موجب احساس ناامنی در کودک می‌شوند و بر سلامت روانی کودکان تأثیر منفی بگذارند. به‌عنوان مثال در انیمیشن «اسکوبی دو» موجوداتی که واقعا ترسناک هستند، دائم در حال خرابکاری و ایجاد وحشت برای سایرین هستند.
توجه داشته باشید که تمامی موارد گفته شده به سن و ویژگی‌های شخصیتی فرزند شما بستگی دارد و ویژگی‌های یک انیمیشن برای کودک ۴ ساله کاملا متفاوت با یک کودک 7 ساله است. پس قانون یکسانی برای انیمیشن هایی که نباید دید وجود ندارد.
6.انیمیشن هایی که نوشیدنی‌های الکلی، موادمخدر و قماربازی را ترویج می‌کنند
نمایش و تشویق مصرف دخانیات و مواد مخدر توسط کودکان و نوجوانان، نمایش نوشیدن مشروبات الکلی و تبلیغ یا تشویق به مصرف دخانیات مجاز نیست یا متناسب با سن کودک، محتوا و داستان انیمیشن و شخصیتی که این مواد را مصرف می‌کند متغیر است و ممکن است نمایش آن با احتیاط مجاز باشد. همچنین نمایش قماربازی و شرط‌بندی باید بسیار کمرنگ و بدون تاکید باشد و شخصیت اصلی داستان به این رفتار گرایش نداشته باشد.
7.انیمیشن هایی که مفاهیم ماورایی، خرافی و انتزاعی زیادی دارند
محتوای متافیزیکی باید با توجه به سطح درک مخاطبان کودک نمایش داده شوند. ارائه مفاهیم انتزاعی و موضوعاتی چون عالم برزخ و دوزخ، مرگ و قیامت، ارواح و اجنه، جهنم و عذاب، و موضوعات متافیزیکی و فلسفی پیچیده ممکن است برای بعضی از کودکان آسیب‌زا و غیرقابل فهم باشد. همچنین نمایش اعتقادات و باورهای انحرافی، آئین‌ها و مراسمات عجیب و غریب مجاز نیست؛ مگر این که با قصد تحلیل و نقد باشد.
8.انیمیشن هایی که غم و ناامیدی را ترویج می‌دهند
کودکان به شدت تحت تأثیر آنچه می‌بینند قرار می‌گیرند بنابراین انعکاس یا نمایش یأس و ناامیدی در انیمیشن‌های کودکانه مجاز نیست. این انیمشن‌ها ممکن است مدل‌های مثبت روابط انسانی را تیره و تار نشان دهند و کودک را نسبت به این روابط بدبین کنند. نمایش طرح مصائب و سختی‌های زندگی نیز باید محتاطانه و متناسب سطح درک کودک باشد. کل فضای انیمیشن نباید به شکل یک مصیبت‌نامه باشد، چرا که کودکان روحیه شاد و ذهنی بی‌دغدغه دارند که سیاه‌نمایی زندگی برای آن‌ها در واقع نوعی کودک‌آزاری است.
حواستان به انیمیشن های مخرب باشد!
انیمیشن‌ها به ما اجازه می‌دهند تا از مرزهای واقعیت فراتر رفته و به دنیاهایی سفر کنیم که مملو از ماجراها، احساسات و درس‌های زندگی هستند. از شاهکارهای کلاسیک دیزنی گرفته تا انیمیشن‌های مدرن سه‌بعدی، هر کدام با سبک و سیاق خاص خود، داستان‌هایی را به تصویر می‌کشند که قلب‌ها را تسخیر می‌کنند و در ذهن‌ها ماندگار می‌شوند. شاید به همین دلیل است که بچه ها بسیار به انیمیشن علاقه‌مندند. در مقاله «چرا بچه ها انیمیشن دوست دارند» درباره این دلایل بیشتر صحبت کردیم و توصیه می‌کنیم خواندن آن را از دست ندهید.
در مقاله حاضر نیز به بررسی دلایلی پرداختیم که یک انیمیشن را می‌تواند در لیست انیمیشن هایی که نباید دید قرار می‌دهد.
هدف ما از این مقاله این بود که نشان دهیم گذاشتن محدودیت و ممنوعیت برای انیمیشن‌ها یک قانون کلی و همیشگی ندارد و انیمیشن های ممنوعه برای هر کودک با دیگری متفاوت است و والدین باید با توجه به روحیات فرزند خود در انتخاب انیمیشن دقت کنند و از اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های امن برای این منظور استفاده کنند.
یکی از اپلیکیشن‌های کاربردی در زمینه پخش کارتون و انیمیشن، ویدزی محصول پلتفرم کیدزی است. اپلیکیشن رایگانی که با نظارت مستقیم تیم روان‌شناسی کودک کار خودش را شروع کرده تا محتوای آن خالی از هرگونه آسیب روحی و فکری برای کودکان باشد. ویدزی از طریق سایت کیدزی، بازار و مایکت قابل دریافت است.
به نظر شما دیگر چه نوع انیمیشن هایی را نباید دید؟ انیمیشن های ممنوعه برای کودک چه ویژگی‌های دیگری دارند که در مقاله گفته نشد؟ شما کدام انیمیشن را در دسته انیمیشن مخرب قرار می‌دهید؟ خوشحال می‌شویم تا نظراتتان را با ما و مخاطبان ویدزی در میان بگذارید.
